مدیر مؤسسه طاها دلفان معتقد است در گرایش کودکان و نوجوانان به فعالیت‌های قرآنی مخصوصاً صوت و لحن و قرائت که با مشکلات زیادی مواجه بوده و کار دشوار و زمان‌بری است، عوامل زیادی دخالت دارد که مهم‌ترین این عوامل تشویق خانواده است
به گزارش سلام دلفان، مدیر مؤسسه طاها دلفان معتقد است در گرایش کودکان و نوجوانان به فعالیت‌های قرآنی مخصوصاً صوت و لحن و قرائت که با مشکلات زیادی مواجه بوده و کار دشوار و زمان‌بری است، عوامل زیادی دخالت دارد که مهم‌ترین این عوامل تشویق خانواده است، در این امر نه‌تنها باید خود خانواده به قرآن اهمیت دهد بلکه جامعه، مدرسه و محیطی که معمولاً کودکان و نوجوانان با آن ارتباط دارند هم باید با فعالیت‌های قرآنی هماهنگ باشند.
زهرا خانی، مدیر مؤسسه طاها دلفان است که در دو دوره آزمون‌های سراسری قرآن و عترت به‌عنوان یکی‌از مؤسسات برتر کشور شناخته شد.
این بانوی دلفانی از کودکی به قرآن علاقه داشت و فعالیت‌های قرآنی خود را از سال ۸۳ با فارغ‌التحصیل شدن در رشته علوم قرآنی آغاز کرد و اولین کلاس آموزش حفظ قرآن خود را ۲۹ مهرماه همان سال با ۱۲ نفر قرآن‌آموز برگزار کرد و سال ۸۸ مجوز فعالیت مؤسسه طاها دلفان را دریافت کرد.
این مؤسسه هشت مربی دارد، برخی از آن‌ها کارشناس ارشد و لیسانس علوم قرآنی دارند و تعدادی دیگر از آن‌ها در دوره‌های آقای محسنی شرکت کردند که کار بیمه ۵ نفر از مربیان تا حدودی انجام شده است.
این بانوی دلفانی از کودکی به قرآن علاقه داشت و فعالیت‌های قرآنی خود را از سال ۸۳ با فارغ‌التحصیل شدن در رشته علوم قرآنی آغاز کرد و اولین کلاس آموزش حفظ قرآن خود را ۲۹ مهرماه همان سال با ۱۲ نفر قرآن‌آموز برگزار کرد و سال ۸۸ مجوز فعالیت مؤسسه طاها دلفان را دریافت کرد.
این مؤسسه هشت مربی دارد، برخی از آن‌ها کارشناس ارشد و لیسانس علوم قرآنی دارند و تعدادی دیگر از آن‌ها در دوره‌های آقای محسنی شرکت کردند که کار بیمه ۵ نفر از مربیان تا حدودی انجام شده است.
در زیر گفت‌وگو با این بانوی فعال قرآنی را می‌خوانیم
اولین کلاس حفظ مؤسسه شما چه سالی برگزار شد؟
اول تیر ماه سال ۸۹ اولین کلاس یک‌ساله روخوانی، روان‌خوانی و قواعد زیر ۷ سال با حضور ۱۲۰ قرآن‌آموز برگزار شد.در این کلاس اول حروف الفبا بعد قواعد قرآن به‌صورت قصه، شعر و بازی و به زبان کودکانه آموزش داده می‌شود و بعد از یک‌سال آموزش قواعد حفظ جزء ۳۰ شروع می‌شود که قرآن‌آموزان حاضر در این دوره در سال ۹۰ وارد حفظ جزء یک شدند و در سزدهمین دوره آزمون قرآن و عترت وزارت ارشاد که یازدهم اردیبهشت سال گذشته برگزار شد در آزمون حفظ ۵ جزء شرکت کردند.
به نظر شما شرکت در مسابقات قرآن‌کریم معمولاً با چه انگیزه‌ای صورت می‌گیرد؟
آیاتی مانند «سارعوا الی مغفرت من ربکم» و یا «فاستبقوا الخیرات» در قرآن‌کریم به این امر اشاره دارند، مسابقات هم اگر با نیت قرب الی‌الله باشد محرک خوبی برای گسترش فعالیت‌های قرآنی است و هر چه‌قدر این مسابقات با کیفیت و مشوق‌های بهتری برگزار شود شرکت کنندگان بیشتر رغبت پیدا می‌کنند در مسابقات شرکت کنند، این مسابقات باعث می‌شود فرد به‌سمت فعالیت‌های قرآنی کشیده شود.
از سوی دیگر هم با توجه به این‌که موفقیت در مسابقات منوط به این است که نه‌تنها انسان مسلط به قرائت قرآن باشد بلکه می‌بایست به معنی و مفهوم آیات هم توجه و تسلط داشته باشد، خود باعث آشنا شدن به مضامین و مفاهیم آیات و هماهنگ شدن با این آیات می‌گردد.
چگونه حفظ قرآن را شروع کردید و اولین استاد شما در حفظ چه کسی بود؟
آن زمان که من تصمیم به حفظ قرآن گرفتم کسی روش خاصی را به من پیشنهاد نکرد و من پس از جست‌وجوی فراوان یک‌سری کتاب از روش‌های استاد طباطبایی و یک‌سری نرم‌افزار و کتاب جمع‌آوری کردم که با استفاده از این مجموعه و گوش دادن سی‌دی تفسیر و صدای استادهای قرائت قرآن کار حفظ را آغاز کردم که اکنون ۲۳ جزء قرآن را حفظ کردم.
به نظر شما چگونه باید قرآن را تلاوت کرد تا تأثیرگذار باشد؟
تأثیرگذاری قرآن مشروط به چند نکته است، خداوند در سوره مزمل در مورد نحوه خواندن قرآن فرموده است؛ «رتل القرآن ترتیلا»، قرآن را به‌صورت ترتیل بخوانید، منظور از خواندن قرآن به‌صورت ترتیل هم این است که انسان وقتی می‌خواهد قرآن را تلاوت کند، سعی کند آن‌را با لهجه عربی و به همان شکل که نازل شده است قرائت کند و احکام حروف و مخارج حروف را رعایت کند و در یک کلام با رعایت تجوید، آیات قرآن را قرائت کند.
اهل‌بیت(ع) نیز در فرمایشات خود فرموده‌اند:«اقرا القرآن بالحون العرب و اصواتها» دلیلش هم این است که انسان وقتی قرآن را لحن عربی تلاوت کرده و تجوید و ترتیل را رعایت کند جذابیت و تأثیرگذاری قرآن در افراد بیشتر می‌شود که نمونه آن‌را در هنر فارسی نیز داریم، وقتی یک قطعه شعر را به‌صورت ساده می‌خوانیم یک تأثیر دارد و وقتی همان شعر را با موسیقی بخوانیم اثرگذاری آن بیشتر خواهد شد.
این جنبه ظاهری قرآن است ولی عوامل دیگری هم در اثرگذار بودن قرائت قرآن دخیل هستند، مانند خضوع و خشوع باطنی قاری که هرچه بیشتر باشد و خداوند این توفیق را بدهد آیات اثر بیشتری روی قاری خواهد گذاشت و هرچه خضوع و خشوع انسان کمتر باشد آیات هم کمتر اثر می‌گذارند کمااینکه کسانی هم بوده‌اند که نه‌تنها قاری قرآن بودند بلکه حافظ کل قرآن هم بوده‌اند ولی تأثیری که انتظار می‌رفت در آن‌ها مشاهده نمی‌شد.
مؤسسه شما در حال حاضر چند قرآن‌آموز دارد؟
هم‌اکنون ۲۶۰ نفر زیر هفت سال و ابتدایی برای گذراندن دوره روخوانی، روان‌خوانی، قواعد و حفظ، ۳۰ نفر برای حفظ سوره یاسین و ۶۰ نفر برای گذراندن دوره روخوانی و روان‌خوانی در مؤسسه طاها دلفان ثبت‌نام کرده‌اند.
برای شرکت در چهاردهمین دوره آزمون قرآن و عترت وزارت ارشاد ۱۵۸ نفر ثبت‌نام کردند که ۷۶ نفر در آزمون شفاهی زیر ۱۲ سال، ۸۲ نفر در آزمون کتبی و ۲۹ نفر در طرح قرآنی ۱۴۴۹ حفظ سوره یاسین شرکت کرده‌اند.
چه توصیه‌ای برای خانواده‌ها دارید برای این‌که فرزندانشان را با قرآن کریم مأنوس کنند؟
در گرایش کودکان و نوجوانان به فعالیت‌های قرآنی مخصوصاً صوت و لحن و قرائت قرآن‌کریم که با مشکلات زیادی مواجه بوده و کار دشوار و زمان‌بری است، عوامل زیادی دخالت دارد که مهم‌ترین این عوامل تشویق و ترغیب خانواده است، در این امر نه‌تنها باید خود خانواده قرآنی باشد و به قرآن اهمیت دهد بلکه جامعه، مدرسه و محیطی که معمولاً کودکان و نوجوانان با آن ارتباط دارند هم باید با فعالیت‌های قرآنی هماهنگ باشند و این‌طور نباشد که خانواده‌ای فرزندانش را تشویق کند به قرائت قرآن ولی خودشان اهل قرآن نباشند و با در خویشاوندان و اطرافیان و مدرسه گسانی باشند که کودک و نوجوان را از پرداختن به قرآن منع کنند.
علاوه‌براین باید جذابیت‌هایی نیز در این راه ایجاد کرد و الگوها را معرفی کرد، خانواده هم باید این مسئله را به فرزندشان تفهیم کند که تلاوت قرآن چه تأثیری در زندگی شخصی و اجتماعی انسان دارد و همین‌طور اگر این تلاوت با صوت و لحن عجین شد چه‌قدر اثرگذاری آن مضاعف خواهد بود، همچنین خانواده این مطلب را جا بیاندازند که اگر فرزندش یک قاری توانمند شد و توانست قرآن را با صوت و لحن قرائت کند چه تأثیری نه‌تنها در خود بلکه در گرایش دیگران به قرآن خواهد داشت و همین‌طور برکات این تلاوت را متذکر شود.
چه برنامه‌هایی برای آینده دارید؟
سواد قرآنی جامعه ما پایین است به‌طوری‌که حتی معلمان دبیرستان و دوره‌های راهنمایی و ابتدایی در روخوانی و روان‌خوانی قرآن مشکل دارند، بنابراین بخش آموزش قرآن باید فعال‌تر کار کند.ابتدا در نظر داریم ۲۵ گروه که از قبل داریم تقویت کنیم.
قرآن‌آموزان ما از نظر اعتماد به نفس و حافظه تقویت شدند و همین حفظ قرآن کریم روی اخلاق و رابطه آن‌ها با خانواده‌شان تأثیر مثبت داشته است.
دیگر برنامه ما برگزاری کلاس‌های تفسیر ویژه بزرگسالان برای مادرانی است که همراه فرزندان خود در دوره حفظ قرآن شرکت کرده‌اند.
بهمن و اسفند ۹۳ دو دوره آموزش سطح ۲ تجوید برای ۳۰ نفر از والدین برگزار کردیم، که پس از آن حفظ جزء ۳۰ شروع شد که توانستند در سیزدهمین دوره آزمون قرآن و عترت وزارت ارشاد که اردیبهشت ماه برگزار شد شرکت کرده و قبول شوند، اکنون حفظ سوره یاسین را شروع کردیم که پس از اتمام آن وارد حفظ جزء یک می‌شویم.
فرهنگیان مرد نیز درخواست داشته‌اند که برای آن‌ها کلاس قرآن برگزار کنیم اما به‌دلیل حجم بالای رفت‌وآمد در مؤسسه و این‌که مؤسسه دو شیفت خانم هستند امکان انجام این کار را نداریم اگر بتوانیم یک جای مستقل اجاره کنیم می‌توانیم برای آقایان نیز کلاس برگزار کنیم.
برگزار کلاس نغمات را نیز آغاز کرده‌ایم.برنامه‌های ما معمولاً بعد از آزمون وزارت ارشاد شروع می‌شود و با توجه به این‌که برگزاری آزمون از دو بار در سال به یک بار در سال رسیده است، می‌توانیم برنامه‌های بیشتری را برگزار کنیم.
چه خاطراتی از دوران فعالیت قرآنی خود دارید؟
یکی از شیرین‌ترین خاطرات من در دوران مدیریت مؤسسه تابستان سال ۹۰ رقم خورد که همراه ۴۰ نفر از قرآن‌آموزان مؤسسه طاها برای اولین‌بار به زیارت مشهد مقدس رفتیم که نه‌تنها برای من بلکه برای همه کسانی‌که همراه ما بودند سفری خاطره‌انگیز بود.
اول تیر ماه سال ۸۹ اولین کلاس یک‌ساله روخوانی، روان‌خوانی و قواعد زیر ۷ سال با حضور ۱۲۰ قرآن‌آموز برگزار شد.در این کلاس اول حروف الفبا بعد قواعد قرآن به‌صورت قصه، شعر و بازی و به زبان کودکانه آموزش داده می‌شود و بعد از یک‌سال آموزش قواعد حفظ جزء ۳۰ شروع می‌شود که قرآن‌آموزان حاضر در این دوره در سال ۹۰ وارد حفظ جزء یک شدند و در سزدهمین دوره آزمون قرآن و عترت وزارت ارشاد که یازدهم اردیبهشت سال گذشته برگزار شد در آزمون حفظ ۵ جزء شرکت کردند.
به نظر شما شرکت در مسابقات قرآن‌کریم معمولاً با چه انگیزه‌ای صورت می‌گیرد؟
آیاتی مانند «سارعوا الی مغفرت من ربکم» و یا «فاستبقوا الخیرات» در قرآن‌کریم به این امر اشاره دارند، مسابقات هم اگر با نیت قرب الی‌الله باشد محرک خوبی برای گسترش فعالیت‌های قرآنی است و هر چه‌قدر این مسابقات با کیفیت و مشوق‌های بهتری برگزار شود شرکت کنندگان بیشتر رغبت پیدا می‌کنند در مسابقات شرکت کنند، این مسابقات باعث می‌شود فرد به‌سمت فعالیت‌های قرآنی کشیده شود.
از سوی دیگر هم با توجه به این‌که موفقیت در مسابقات منوط به این است که نه‌تنها انسان مسلط به قرائت قرآن باشد بلکه می‌بایست به معنی و مفهوم آیات هم توجه و تسلط داشته باشد، خود باعث آشنا شدن به مضامین و مفاهیم آیات و هماهنگ شدن با این آیات می‌گردد.
چگونه حفظ قرآن را شروع کردید و اولین استاد شما در حفظ چه کسی بود؟
آن زمان که من تصمیم به حفظ قرآن گرفتم کسی روش خاصی را به من پیشنهاد نکرد و من پس از جست‌وجوی فراوان یک‌سری کتاب از روش‌های استاد طباطبایی و یک‌سری نرم‌افزار و کتاب جمع‌آوری کردم که با استفاده از این مجموعه و گوش دادن سی‌دی تفسیر و صدای استادهای قرائت قرآن کار حفظ را آغاز کردم که اکنون ۲۳ جزء قرآن را حفظ کردم.
به نظر شما چگونه باید قرآن را تلاوت کرد تا تأثیرگذار باشد؟
تأثیرگذاری قرآن مشروط به چند نکته است، خداوند در سوره مزمل در مورد نحوه خواندن قرآن فرموده است؛ «رتل القرآن ترتیلا»، قرآن را به‌صورت ترتیل بخوانید، منظور از خواندن قرآن به‌صورت ترتیل هم این است که انسان وقتی می‌خواهد قرآن را تلاوت کند، سعی کند آن‌را با لهجه عربی و به همان شکل که نازل شده است قرائت کند و احکام حروف و مخارج حروف را رعایت کند و در یک کلام با رعایت تجوید، آیات قرآن را قرائت کند.
اهل‌بیت(ع) نیز در فرمایشات خود فرموده‌اند:«اقرا القرآن بالحون العرب و اصواتها» دلیلش هم این است که انسان وقتی قرآن را لحن عربی تلاوت کرده و تجوید و ترتیل را رعایت کند جذابیت و تأثیرگذاری قرآن در افراد بیشتر می‌شود که نمونه آن‌را در هنر فارسی نیز داریم، وقتی یک قطعه شعر را به‌صورت ساده می‌خوانیم یک تأثیر دارد و وقتی همان شعر را با موسیقی بخوانیم اثرگذاری آن بیشتر خواهد شد.
این جنبه ظاهری قرآن است ولی عوامل دیگری هم در اثرگذار بودن قرائت قرآن دخیل هستند، مانند خضوع و خشوع باطنی قاری که هرچه بیشتر باشد و خداوند این توفیق را بدهد آیات اثر بیشتری روی قاری خواهد گذاشت و هرچه خضوع و خشوع انسان کمتر باشد آیات هم کمتر اثر می‌گذارند کمااینکه کسانی هم بوده‌اند که نه‌تنها قاری قرآن بودند بلکه حافظ کل قرآن هم بوده‌اند ولی تأثیری که انتظار می‌رفت در آن‌ها مشاهده نمی‌شد.
مؤسسه شما در حال حاضر چند قرآن‌آموز دارد؟
هم‌اکنون ۲۶۰ نفر زیر هفت سال و ابتدایی برای گذراندن دوره روخوانی، روان‌خوانی، قواعد و حفظ، ۳۰ نفر برای حفظ سوره یاسین و ۶۰ نفر برای گذراندن دوره روخوانی و روان‌خوانی در مؤسسه طاها دلفان ثبت‌نام کرده‌اند.
برای شرکت در چهاردهمین دوره آزمون قرآن و عترت وزارت ارشاد ۱۵۸ نفر ثبت‌نام کردند که ۷۶ نفر در آزمون شفاهی زیر ۱۲ سال، ۸۲ نفر در آزمون کتبی و ۲۹ نفر در طرح قرآنی ۱۴۴۹ حفظ سوره یاسین شرکت کرده‌اند.
چه توصیه‌ای برای خانواده‌ها دارید برای این‌که فرزندانشان را با قرآن کریم مأنوس کنند؟
در گرایش کودکان و نوجوانان به فعالیت‌های قرآنی مخصوصاً صوت و لحن و قرائت قرآن‌کریم که با مشکلات زیادی مواجه بوده و کار دشوار و زمان‌بری است، عوامل زیادی دخالت دارد که مهم‌ترین این عوامل تشویق و ترغیب خانواده است، در این امر نه‌تنها باید خود خانواده قرآنی باشد و به قرآن اهمیت دهد بلکه جامعه، مدرسه و محیطی که معمولاً کودکان و نوجوانان با آن ارتباط دارند هم باید با فعالیت‌های قرآنی هماهنگ باشند و این‌طور نباشد که خانواده‌ای فرزندانش را تشویق کند به قرائت قرآن ولی خودشان اهل قرآن نباشند و با در خویشاوندان و اطرافیان و مدرسه گسانی باشند که کودک و نوجوان را از پرداختن به قرآن منع کنند.
علاوه‌براین باید جذابیت‌هایی نیز در این راه ایجاد کرد و الگوها را معرفی کرد، خانواده هم باید این مسئله را به فرزندشان تفهیم کند که تلاوت قرآن چه تأثیری در زندگی شخصی و اجتماعی انسان دارد و همین‌طور اگر این تلاوت با صوت و لحن عجین شد چه‌قدر اثرگذاری آن مضاعف خواهد بود، همچنین خانواده این مطلب را جا بیاندازند که اگر فرزندش یک قاری توانمند شد و توانست قرآن را با صوت و لحن قرائت کند چه تأثیری نه‌تنها در خود بلکه در گرایش دیگران به قرآن خواهد داشت و همین‌طور برکات این تلاوت را متذکر شود.
چه برنامه‌هایی برای آینده دارید؟
سواد قرآنی جامعه ما پایین است به‌طوری‌که حتی معلمان دبیرستان و دوره‌های راهنمایی و ابتدایی در روخوانی و روان‌خوانی قرآن مشکل دارند، بنابراین بخش آموزش قرآن باید فعال‌تر کار کند.ابتدا در نظر داریم ۲۵ گروه که از قبل داریم تقویت کنیم.
قرآن‌آموزان ما از نظر اعتماد به نفس و حافظه تقویت شدند و همین حفظ قرآن کریم روی اخلاق و رابطه آن‌ها با خانواده‌شان تأثیر مثبت داشته است.
دیگر برنامه ما برگزاری کلاس‌های تفسیر ویژه بزرگسالان برای مادرانی است که همراه فرزندان خود در دوره حفظ قرآن شرکت کرده‌اند.
بهمن و اسفند ۹۳ دو دوره آموزش سطح ۲ تجوید برای ۳۰ نفر از والدین برگزار کردیم، که پس از آن حفظ جزء ۳۰ شروع شد که توانستند در سیزدهمین دوره آزمون قرآن و عترت وزارت ارشاد که اردیبهشت ماه برگزار شد شرکت کرده و قبول شوند، اکنون حفظ سوره یاسین را شروع کردیم که پس از اتمام آن وارد حفظ جزء یک می‌شویم.
فرهنگیان مرد نیز درخواست داشته‌اند که برای آن‌ها کلاس قرآن برگزار کنیم اما به‌دلیل حجم بالای رفت‌وآمد در مؤسسه و این‌که مؤسسه دو شیفت خانم هستند امکان انجام این کار را نداریم اگر بتوانیم یک جای مستقل اجاره کنیم می‌توانیم برای آقایان نیز کلاس برگزار کنیم.
برگزار کلاس نغمات را نیز آغاز کرده‌ایم.برنامه‌های ما معمولاً بعد از آزمون وزارت ارشاد شروع می‌شود و با توجه به این‌که برگزاری آزمون از دو بار در سال به یک بار در سال رسیده است، می‌توانیم برنامه‌های بیشتری را برگزار کنیم.
چه خاطراتی از دوران فعالیت قرآنی خود دارید؟
یکی از شیرین‌ترین خاطرات من در دوران مدیریت مؤسسه تابستان سال ۹۰ رقم خورد که همراه ۴۰ نفر از قرآن‌آموزان مؤسسه طاها برای اولین‌بار به زیارت مشهد مقدس رفتیم که نه‌تنها برای من بلکه برای همه کسانی‌که همراه ما بودند سفری خاطره‌انگیز بود.
خبرگزاری قرآن(ایکنا)
