مدارسی هستند در مناطقی سخت گذر از لرستان که هر چند از جنس کپر نیستند اما نسبتی مشابه با کپر دارند و به فراخور محیط و داشته های طبیعت اطراف آن با سنگ، کلوخ و خشت چیده شده و سقفش با پلاستیک ، چوب یا شاخ و برگ های درختان پوشانده می شود.
به گزارش سلام دلفان؛ مدارسی به صورت چادر، کانکس و یا اتاق های پیش ساخته از دیگر اشکال مدارس خاص مناطق سخت گذر و یا مناطق عشایری لرستان هستند.
این مدارس تعداد دانش آموزانشان اندک است بطوریکه گاه یک مدرسه تعداد دانش آموزانش به دو یا سه نفر می رسد اما هر چقدر هم اندک باشند با خود حال و هوای مهر و مدرسه را دارند.
در برخی از این مدارس معلم خود مقیم در روستا و یا منطقه اسکان عشایر می شود و همراه با جابجایی شان او نیز همراهی می کند و در مناطقی دیگر نیز به فراخور فاصله مدرسه تا شهر معلم مدت زمان اقامت خود را از هفتگی تا ماهانه تنظیم می کند.
علی نژاد روستا که با 27 سال سابقه خدمت یکی از آموزگاران مناطق عشایری لرستان است گفت: رفت و آمد در این مناطق و عشایری با سختی های فراوانی همراه است و بخاطر پراکندگی عشایر کوچرو چه در برف و باران و چه بخاطر گزند حیوانات وحشی دانش آموزان با مخاطرات زیادی مواجه هستند.
وی گفت: برخی از این دانش آموزان حتی از نظر تغذیه ای با مشکلاتی همراه هستند و در مواردی مشاهده می شود که دانش آموزی دچار ضعف و بیحالی در مدرسه می شود که ناشی از مشکلات تغذیه ای است.
این آموزگار مناطق صعب العبور لرستان گفت: نبود امکانات آموزشی یکی دیگر از مشکلات دانش آموزان این مناطق است که در کنار این مشکل ، والدین و خانواده های دانش آموزان نیز به علت بیسوادی نمی توانند بصورت کمک آموزشی به این دانش آموزان کمک کنند.
روستا گفت: در عین حال به دلیل هماهنگی با زمان کوچ در مناطق عشایری طول دوره تحصیل بین آبان تا اسفند ماه فشرده می شود که رفع این مشکل تنها با اسکان عشایر امکان پذیر می شود.
این معلم نمونه کشوری یادآور شد: رفت و آمد معلمان این مناطق با دشواری هایی همراه است و در عین حال بیتوته کردن آنها در این مناطق سخت گذر نیز سختی هایی دارد.
وی گفت: از دیگر مشکلات دانش آموزان این مناطق دوزبانه بودن است به اینصورت که دانش آموزان اغلب به زبان محلی صحبت می کنند و توان صحبت به زبان فارسی و یا زبانی غیر از زبان محلی ندارند و همین ارتباط بین معلم و دانش آموز و میزان یادگیری را کاهش می دهد.
نصرت اله بازگیران، رئیس آموزش و پرورش عشایری استان لرستان گفت:در مجموع تعداد دانش آموزان تحت نظر منطقه عشایری لرستان حدود چهار هزار و 700 دانش آموز در سه مقطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم و کاردانش زیر نظر آموزش و پرورش منطقه عشایری استان قرار دارد.
وی افزود: تعداد 462 کلاس در قالب 305 آموزشگاه زیر نظر آموزش و پرورش منطقه عشایری فعالیت دارند که این آموزشگاهها بصورت چادر، کانکس های ثابت و سیار، سازه های بتونی و سنگری هستند که همزمان با کوچ و تمام شدن دوره تحصیل در و پنجره های آنها برای جلوگیری از دستبرد برداشته می شود و مجدد همزمان با آغاز مدارس در و پنجره های آنها نصب می شود.
رئیس آموزش و پرورش عشایری استان لرستان گفت: در سال تحصیلی امسال 86 چادر و 71 کانکس پیش ساخته بصورت ثابت و سیار در مناطق عشایری و صعب العبور لرستان در نظر گرفته شده است.
وی گفت: جهت پوشش تحصیلی دانش آموزان مقطع اول و دوم متوسطه تعداد هفت آموزشگاه شبانه روزی که تقریبا 750 نفر است به صورت شبانه روزی دایر است.
بازگیران در خصوص کمبود نیرو در منطقه آموزش عشایری لرستان گفت: در مقطع ابتدایی 15 نفر و در مقاطع متوسطه پایه های اول و دوم نیز 15 نفر کمبود نیرو وجود دارد که با کمک جذب نیروهای فارغ التحصیل از دانشگاه فرهنگیان در سال جاری و جذب تعدادی از سرباز معلمان و نیروهای انتقال یافته از دیگر شهرستان ها از سایر مناطق قابل جبران است.
وی افزود: این کمبود نیرو هم اکنون بصورت شیفت مخالف مرتفع شده است.
رئیس آموزش و پرورش عشایری لرستان گفت: کمبود و فرسودگی وسایل نقلیه ، کمبود وسایل گرمایشی و سرمایشی و همچنین کمبود وسایل کمک آموزشی ازدیگر کمبودهای این منطقه آموزشی است که در سال جاری با مساعدت مدیر کل آموزش و پرورش استان بیشترین بسته های آموزشی به این مناطق تعلق گرفته است.
وی گفت: آموزش و پرورش منطقه عشایری بزرگترین و گسترده ترین منطقه استانی است که پراکندگی آن به صورت فرا استانی است و مدارس تحت پوشش همه شهرستانهای لرستان و مناطقی از خوزستان شامل خرم آباد، چگنی، نورآباد، پلدختر، معمولان، کوهدشت، الیگودرز، زاغه، بیرانشهر،شهرستان های اندیمشک و دزفول از خوزستان است.
بازگیران یادآور شد: در راستای طرح کپر زدایی که طی سال های اخیر اجرا شده است مدارس کانکسی جایگزین مدارس کپری شده است که این کانکس های هماهنگ با کوچ عشایر نیازمند هزینه ای برای جابجایی هستند که در نیازمند در نظر گرفتن ردیف بودجه ای خاص است.
رئیس آموزش و پرورش عشایری استان لرستان گفت: عمده ترین مشکل آموزش و پرورش منطقه عشایری لرستان، عدم مشارکت خانواده های عشایری در آموزش فرزندان خود است به این صورت که اولویتی برای این کار قائل نیستند و حاضرند برای کارهایی از قبیل مهمان داری و پرداختن به سایر امور هزینه های هنگفتی را اختصاص دهند اما در بخش آموزش فرزندان خود مشارکت و همکاری ندارند.
وی افزود: تمام هزینه های آموزش عشایری استان اعم از هزینه کتاب و بیمه از طریق خیرین مدرسه ساز تامین می شود در صورتیکه اگر فرهنگ مشارکت در عشایر در خصوص آموزش و پرورش ارتقا یابد موثرتر می توان عمل کرد.
بازگیران اظهار کرد: از دیگر مشکلات آموزش و پرورش در مناطق کوچ رو لرستان مشکلات معیشتی معلمان است که با توجه به تعداد اندک دانش اموزان در آموزشگاه های مناطق عشایری در برخی مدارس تعداد سه یا چهار دانش آموز حضور دارد که برای همین تعداد باید معلم فرستاده شود.
رئیس آموزش و پرورش منطقه عشایری لرستان گفت: سال گذشته با کمک خیرین مدرسه ساز و نوسازی مدارس استان و کشور تعداد 70 چادر برای مناطق کوچ رو و امسال نیز تعداد 40 چادر در نظر گرفته شده است.
وی افزود: علت اختصاص چادر در این مناطق این است که با توجه به کوچ رو بودن منطقه چادر بهترین فضا است که به راحتی همراه با کوچ امکان جابجایی دارد .
بازگیران یادآور شد: امسال تعداد 27 آموزشگاه با کمک نوسازی مدارس و خیرین مدرسه ساز ساخته شده است و در صورت وجود فضای مناسب حتی با تعداد اندک دانش اموزان نوسازی آمادگی ساخت فضاهای جدید را دارد.
رئیس آموزش و پرورش عشایری لرستان گفت: مدرسه هایی که به صورت کانکس مورد استفاده قرار می گیرند در سال همراه با جابجایی و کوچ عشایر باید جابجا شوند و سالانه 15 میلیون تومان صرف این جابجایی ها می شود در حالیکه در آموزش و پرورش هزینه ای برای این کار در نظر گرفته نشده است و با همکاری و مساعدت اداره کل آموزش و پرورش استان انجام می شود.
وی افزود: این جابجایی کانکس ها در اردیبشهت ماه و اول مهرماه همزمان با کوچ عشایر صورت می گیرد که هزینه ای صرف جرثقیل می شود تا بتوان کانکس ها را جابجا کرد.
رئیس آموزش و پرورش منطقه عشایری لرستان یادآور شد: نحوه رفت و آمد معلمان در مدارس نزدیک و همجوار به صورت روزانه و یا هفتگی و در مدارس نسبتا دور عزیمت به مدرسه در اول هفته و برگشت از مدرسه در پایان هفته صورت می گیرد.
بازگیران افزود: در مدارس دور و دارای پیاده روی اقامت معلمان عموما بصورت ماهانه انجام می شود و در مدارس کوچ رو ، عشایری که فاصله تردد شان زیاد است عموما در پنج ماه قشلاقی دانش اموزان بصورت دو شیفت تدریس می شوند و در مدارس کوچ رو با مسافت کم آموزگار به همراه ایل ، مدرسه را جابجا می کند.
مدیر کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان لرستان نیز در این خصوص گفت: هم اکنون 24 مدرسه شبه کپری و 50 مدرسه خشتی ، گلی و چوبی در لرستان وجود دارد.
محمد چگنی افزود: با توجه به سخت گذر بودن مناطق عشایری سال گذشته بیش از 117 کانکس برای این مناطق در نظر گرفته شد که برای هر کانکس بین 50 تا 60 میلیون تومان هزینه می شود.
مدیر کل نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس استان لرستان گفت: این کانکس ها برای مناطق عشایری و دورافتاده با تعداد دانش اموزانی دو یا سه نفر ارسال می شوند.
کودکانی از جنس صحرا و دشت با رویاهایی آسمانی که رویاندن رویاهایشان را در همین مدارس ساده آغاز می کنند مدرسه را با همین شکل و شمایل تجربه می کنند و از قیل و قال و ازدحام واسترس ها و نگرانی هایی که همراه آغازمدرسه و دلهره هایش
است ، هم به دورند.
معلمان این مدارس نیز همگی از سر عشق و صفا که تنیده در صداقت و سادگی دانش آموزان شان و طبیعت و کوه و دشت است و دیگر دلیلی برای آن دلواپسی ها و اضطراب های روزهای آغازین مدارس شهری و شلوغ وجود ندارد اما همین گونه مدارس نیز با تمام سادگی هایشان سختی ها و مرارت های خاص خود را دارد.
منبع: ایرنا
